Цистит касаллиги хакида маълумот

Шифокор Хуршид Аъзамхўжаев цистит касаллигини даволаш бўйича муҳим тавсиялари билан ўртоқлашади.

Цистит − бу қовуқ шиллиқ пардасининг яллиғланиши бўлиб, одатда аёллар циститга кўпроқ чалинади. Ер юзидаги аёлларнинг, деярли, ярми ҳаётида бир марта цистит бўлиб ўтган. Кўпинча бу касаллик 25 дан 30 ёшгача ёки 55 ёшдан ошган аёлларда кузатилади.

Цистит касаллиги хакида маълумот

Фото: Pinterest

Циститнинг икки: ўткир ва сурункали тури мавжуд.

Касалликнинг келиб чиқиш сабаблари:

Инфекция юқишидан − патоген бактериялар чов териси юзасидан, қин шиллиқ қаватидан, тўқималардан ва ичакдан пешоб йўлига кириб, юқорига кўтарилади ва қовуққа тушиб яллиғланади.
Дорилар, радиация, заҳарли, кимёвий моддалар, паразитлар, аллергия таъсирида бўлиши мумкин.
Лимфа томирлари орқали танадаги сурункали инфекция ўчоқларидан ўтиши мумкин.

Циститга олиб келувчи омиллар:

танадан совуқ ва заҳ ўтиши;
гигиена қоидаларига риоя қилмаслик, ҳомиладорлик, туғиш, аёлларда менопауза, простата безининг яллиғланиши;
жароҳатлар, уретрада тиббий манипуляциялардан кейин;
қандли диабет, семириш, ўтроқ ҳаёт тарзи;
кўп миқдорда аччиқ, шўр ва спиртли ичимликларни истеъмол қилиш.

Циститнинг белгилари

қориннинг пастки қисмида оғирлик;
оғриқ;
пешоб вақтида оғриқ;
ачишиш ва ёниш ҳисси;
лойқаланган ва кам миқдорда тез- тез пешоб;
сийдикда шиллиқ ва қон пайдо бўлиши;
пешоб чиқаришга ёлғон ва оғриқли истак;
пешоб тутолмаслик;
тана ҳароратининг кўтарилиши.

Сурункали цистит белгилари ўткир циститга нисбатан кам. Касаллик вақтинча сусайиши мумкин, ремиссия даври йил давомида қўзғалиш даври билан алмашиб туради ва йилдан йилга давомлироқ бўлади.

Цистит диагностикаси

умумий қон таҳлили;
умумий сийдик таҳлили;
сийдикни бактериологик текшириш;
сийдик пуфагининг УТТСи;
цистоскопия.

Циститнинг асоратлари

сурункали пиолонефрит ривожланиши;
буйракнинг атрофияси ва буйрак етишмаслик касаллиги;
агар даволанмаса, сийдик пуфаги кичраяди ва пешоб сақлаш функциясини тўлиқ йўқотиши мумкин.

Циститни даволаш

Касалликни даволаш пайтида бемор зироворларга бой, аччиқ, шўр, тузланган овқатлардан, спиртли ичимликлардан чекланиши ҳамда кунига 1,5-2 литр сув ичиши керак.
Инфексион циститда антибиотиклар, фитопрепаратлар, яллиғланишга қарши, оғриқ қолдирувчи дорилар қўлланилади (дорилар турини ва дозасини шифокор белгилаб беради)
Тос аъзолари инфекциясини даволаш.

Даволашда эътибор бериш керак бўлган жиҳатлар

Ўткир цистит даври 7-14 кун. Даволанишнинг биринчи ёки иккинчи кунида енгиллик пайдо бўлиши мумкин. Аммо сийдик таҳлиллари тўлиқ меъёрлашгунга қадар дориларнинг дозасини ва қўллаш частотасини тўхтатмаслик ёки камайтирмаслик керак. Агар даволаниш муддатдан олдин тўхтатилса, цистит белгилари яна пайдо бўлади. Фақат кейинги сафар уни даволаш қийинроқ бўлади, сурункали цистит ҳолатига ўтади.

Сурункали циститни даволаш мураккаб ва узоқ вақт талаб қилади. Шунинг учун шифокор назоратида ва қунт билан даволаниш керак. Фақат антибиотиклар, фитопрепаратларни ўзи камлик қилади, қўшимча иммуномодуляторлар, бактериофаглар, қон айланишини яхшилайдиган дорилар, витамин ва антиоксидантлар буюрилади.

Циститнинг олдини олиш

Кунига камида 1,5-2 литр суюқлик истеъмол қилиш, сурункали инфекция ўчоқларини даволаш, гинекологик ва андрологик касалликларни даволаш, гигиенага риоя қилиш, сийдик пуфагини вақтида бўшатиш, зировор, аччиқ, шўр таомлардан фойдаланишни чеклаш, танани совуқ ва заҳга нисбатан чиниқтириш зарур.

Источник

Sistit kasalligi – siydik qopining yallig’lanishini bildirib, tibbiyotda ushbu termin bilan atalgan. Ko’p yillar davomida yallig’lanishga sabab bakteriya deb qaralgan va siydik yo’li infeksiyasi deb atalgan. Siydik qopi yallig’lanishi og’riqli va qo’zg’atuvchi kasallik, agar infeksiya buyraklarga tarqalib ketsa, bu jiddiy muammolarga olib kelishi mumkin.

Bakteriya infeksiyasidan tashqari siydik qopi yallig’lanishida dori preparatlariga sezuvchanligi, radiatsion terapiya yoki potensiyani oshiruvchi muolajalar, uzoq muddatli katetrlash ham sabab bo’ladi. Sistit boshqa kasalliklar natijasida ham ikkilamchi kasallik sifatida kelib chiqishi mumkin.

sistit kasalligi Foto: Shutterstock.com

Infeksion bakterial sistitda davo chorasi antibiotiklar bo’lsa, boshqa sabab bo’lgan sistitlarda keltirib chiqaruvchi etiologiyaga qarshi kurashish kerak.

Sistit sabablari

Siydik ayiruv tizimini bir juft buyraklar, siydik nayi (ureter), siydik qopi va siydik chiqaruv kanali (urethra) dan tashkil topgan. Bularning barchasi organizmdan “chiqindilar”ni ayirish jarayonida o’z rolini o’ynaydi. Buyraklar bir juft bo’lib loviyasimon shakldagi yumshoq (parenximatoz) a’zo, ular orqa bel sohasida joylashadi va qondagi “chiqindilar”ni filtrlash yo’li bilan organizmdan chiqarib turadi.

Siydik naylari (ureter) buyraklarda hosil bo’lgan siydikni siydik qopiga o’tkazish vazifasini bajaradi. Siydik qopida esa siydik uni tashqariga chiqarmaguncha saqlanib turadi. Siydik qopidan siydik chiqaruv kanali (urethra) orqali chiqib ketadi.

Bakterial sistit

Bakterial infeksiya odatda tashqi muhitdan siydik chiqaruv kanali (urethra) orqali kirib siydik ayiruv yo’lida ko’payadi. Ko’pincha sistitga sabab Esherixia coli (E. coli) bakteriyasi bo’ladi. Bundan tashqari ayollarda jinsiy aloqa sababli ham sistit kelib chiqadi, biroq jinsiy noaktiv ayollar va siydik yo’llari infeksiyasiga moyil ayollarda sisitit tashqi jinsiy a’zolar mikroflorasi buzilishidan ham kelib chiqadi.

Noinfeksion sistit

Bakterialar sisitit kelib chiqishida asosiy o’rinni egallasada infeksiyadan tashqari bir qator omillar siydik qopi yallig’lanishiga olib kelishi mumkin. Masalan:

Dori preparatlar. Ko’pchilik dorilar, ayniqsa, kimyoterapiya preparatlari sistit keltirib chiqaradi. Chunki ularning organizmdan chiqib ketishini siydik ayiruv yo’llari ta’minlaydi.
Radiatsion terapiya genital sohalarda o’tkazilsa ham sistit kelib chiqishi mumkin.
Uzoq muddatli katetrlash ham siydik qopi shilliq qavatini zararlashi va sistitga sabab bo’lishi mumkin.
Kimyoviy moddalar ya’ni jinsiy a’zolar gigiyenasida foydalaniladigan vositalar ham sistitga sabab bo’lishi mumkin.
Boshqa sabablar diabet, buyrak tosh kasalliklari, yallig’langan proa va orqa miya shikastlanishlarida ham sistit kelib chiqadi.

Ayollarda xavf omillar

Ba’zi insonlar siydik qopi yallig’lanishlariga moyil bo’lishadi, ayniqsa ayollar. Bunga sabab esa ayol organizmining anotomik tuzilishidir. Ayollar siydik chiqaruv kanali kalta bo’ladi, bu esa bakteriyalarning siydik qopiga kirishi uchun qulay yo’l hisoblanadi. Siydik yo’llari infeksiyasiga olib keluvchi xavf omillari quyidagilardir:

Jinsiy aktivlik. Keragidan ortiq jinsiy aloqaga kirishish siydik yo’llariga bakteriya kirishiga ham sabab bo’ladi;
Homiladorlikka qarshi kurashishda foydalaniladigan vositalar ayollar qiniga joylanadigan diafragmalar ham ko’p vaqt davomida foydalanilsa sistit keltirib chiqarishi mumkin;
Homiladorlik paytida ham gormonal o’zgarishlar natijasida infeksiyaning tarqalishi va ko’payishi osonlashadi, bu esa sistitga ham sabab bo’lishi mumkin;
Menopauza paytida (hayz ko’rish tugaganda) gormonlar nisbati o’zgarganda ham sistit kelib chiqishi mumkin;

Ayol va erkaklardagi xavf omillari

Buyrakdagi toshlar. Hosil bo’lgan toshlarning siydik qopiga ko’chishi yoki qopning o’zida tosh hosil bo’lishi;
Immun tizimidagi o’zgarishlar. OIV infeksiyasida, diabetda, o’sma kasalliklarida siydik qopi yallig’lanishi kuzatilib turadi.

Erkaklarda sistit kasalligi ayollarga nisbatan ancha kam uchraydi.

Sistit belgilari

sistit haqida Foto: depositphotos.com

Sistit belgilari quyidagilar:

Kuchli, doimiy bo’shashish (peshob ajratish, siyish) hissi;
Peshob ajratayotganda achishish;
Tez-tez, kam porsiyadagi peshob kelishi;
Siydikda qon bo’lishi (gematuriya);
O’tkir hidli siydik ajratish;
Chanoq sohasidagi diskomfortlar;
Qorinning pastki sohasida doimiy bosim sezish;
Tana harorati subfebril ko’rsatkichlarda bo’lishi (37-37,5 C).

Yosh bolalarda kunduz vaqtlarda o’z-o’zidan siyib qo’yishi ham sistit alomati bo’lishi mumkin, ammo tunda siyib qo’yish sistit sababli bo’lmaydi.

Sistit bilan qachon shifokorga murojaat qilish kerak?

Agar sizda quyidagi belgilar namoyon bo’lsa zudlik bilan shifokor huzuriga boring, chunki buyraklar ham yallig’langan bo’lishi mumkin:

Belning orqa yon sohalaridagi og’riq;
Tana haroratining ko’tarilishi;
Ko’ngil aynashi va qusish.

Agar siz tez-tez kam porsiyadagi peshob ajralishi, peshobda qon bo’lishi, peshob ajratayotganda og’riq sezsangiz darhol shifokorga murojaat eting.

Ilgari sizda sistit alomatlari kuzatilgan bo’lsa va siz antibiotik terapiya olgan bo’lsangiz, belgilar yana yuzaga chiqsa, shifokor boshqa sababni topishga harakat qiladi va davolaydi.

Sistit asoratlari

Agar sistit kasalligi davo choralari yuzaki o’tkazilgan bo’lsa, yoki umuman davolanmasa, og’ir asoratlarga olib kelishi mumkin. Ular quyidagilar:

Buyraklar yallig’lanishi. Davolanmagan sistit buyrakning o’tkir yallig’lanishiga sabab bo’ladi ya’ni piyelonefritga olib keladi. Yosh bolalar va qariyalar buyrak yallig’lanishida xavf guruhlariga kirishadi, chunki ularda kuzatiladigan simptomlar boshqa kasalliklar bilan adashtirib qo’yiladi.

Siydikda qon bo’lishi. Sistitda siydikda qon hujayralari paydo bo’ladi. Ular mikroskop ostida ko’rinadi, bu mikrogematuriya deb ataladi va u muolajalar natijasida davolanadi. Agar siydikda qonni oddiy ko’z bilan ko’rilsa bu makrogematuriya deyiladi, bu ko’pincha infeksion (bakterial) sistitda kuzatiladi.

Sistit kasalligi diagnostikasi

sistit sabablari Foto: Google Photo

Sistitga shubha qilinganda quyidagi tekshirish usullari o’tkaziladi:

Umumiy siydik analizi. Buning uchun siydik tekshirilib, unda bakteriya bor yo’qligi yoki yiring borligi, agar bo’lsa uning tarkibi o’rganiladi. Qon hujayralarini topilishi ham sistit alomatidir.

Sistoskopiya. Sistoskop yordamida siydik chiqarish kanali orqali siydik qopingizga kirilib, undagi o’zgarishlar kuzatiladi. Bu diagnoz usuli eng ishonchli hisoblanadi. Chunki unda to’g’ridan to’g’ri kamera orqali siydik qopi shilliq qavati ko’riladi. Bundan tashqari sistoskop yordami shifokor namuna (biopsiya) ham olsa bo’ladi.

Rentgenografiya. Ko’pincha roentgen tekshiruvi noinfeksion sistitga gumon qilinganda o’tkaziladi. Bunda contrast modda yuborilib siydik qopi butunligicha ko’riladi.

UTT (UZI) siydik qopi ning holatini aniq ko’rsatib beruvchi tekshirish usuli.

Sistit davosi

Infeksiya (bakteriya) sabab bo’lgan sistitlar odatda antibiotiklar qabul qilish bilan davolanadi. Ammo noinfeksion sistitlar esa ularni keltirib chiqaruvchi sababga qarab davo chorasi qo’llaniladi.

Bakterial sistit. Birlamchi sistitda belgilar yaqqol namoyon bo’ladi. Bunda shifokor tavsiya qilgan antibiotiklarni bir davo kursi qabul qilganda infeksiyadan butunlay qutulishga erishish mumkin.

Qaytalangan sistitda davolovchi shifokor antibiotik davo kursini uzaytirishi yoki boshqa turdagi antibiotikni tavsiya qilishi mumkin. Sistit qaytalagani uchun urolog va nefrolog ko’rigi bakteriyalarga nima uchun moyil ekanligini aniqlab beradi.

Menopauza davridagi ayollar sistitga beriluvchan bo’lishadi. Shuning uchun ular doimo ginekolog, urolog ko’rigida bo’lib turishlari lozim.

Noinfeksion sistitlar ularning etiologik sababini yo’q qilish bilan davolanadi. Agar dori preparatlariga sezuvchanlik, allergik holatlar sababli sistit kelib chiqsa, ularni qabul qilishni to’xtatish kerak.

Sistitda uy sharoitida muolajalar

Sistit og’riqli va noqulaylik hissini chaqiruvchi kasallik, lekin uy sharoitida uning belgilarini kamaytirish mumkin:

Qorin pastki sohasiga issiq (iliq) narsa qo’yish siydik qopini tinchlantiradi va og’riq hissini kamaytirib, diskomfortdan qutulishingizga yordam beradi;
Kofe, alkogol,gazli ichimliklar, sitrus mevalaridan tayyorlangan sharbatlar va boshqa kafein saqlovchi ichimliklarni kamroq ichish, achchiq va sho’r mahsulotlar iste’mol qilishdan saqlanish kerak. Chunki bu moddalar buyraklarda siydik ajralishini ko’paytiradi va peshob ajratish hissini chaqiradi.
Iliq suvda mahalliy vanna qilish og’riq va noqulaylik hissini kamaytirishga yordam beradi. 15-20 daqiqa o’tirish kifoya.

Sistitni oldini olish

Ko’p suyuqlik ichish organizmni tozalab turishi tufayli sistit va boshqa yallig’lanishlarni oldini olish mumkin;
Peshob ajratish hissi paydo bo’ldimi darhol hojatxonaga boring va bo’shashing;
Jinsiy a’zolar atrofini doimo toza-ozoda saqlang;
Shaxsiy gigiyena qoidalariga rioya etish: ichki kiyimlar, prokladkalar, tamponlardan foydalanganda e’tibor qaratish. Bolalarda nam salfetkalardan ko’ra oddiy suv yoki suv bilan namlangan yumshoq sochiqdan foydalanish tavsiya etiladi.

Foydali maqolalar:

Sistit jinsiy yo’l bilan yuqadimi?
Urinoterapiya – peshob bilan davolash
Buyrak kasalliklari qanchalik xavfli?

Foydali maqolalarni Telegram kanalimizda kuzatib boring!

Источник

Цистит аёлларда энг куп таркалган урологик касаллик хисобланади. Россияда хар йили 26-36 миллион холат кайд этилади(Лоран О.Б., 1999). Цистит инсон ёшига, жинсига ва хаёт тарзига караб турли микдорда учраши аникланган.

1-15 ёшли кизларда 4%ни ва шу ёшдаги болаларда 0,5% ни яъни хар 100 та киздан 4 тасида ва хар 200 боладан 1 тасида бу касаллик учрайди.
20-40 ёшдаги аёлларда 25-35%ни ташкил килса, шу ёшдаги эркакларда эса 1 % атрофини ташкил килади.
65 ёшлар атрофида эса иккала жинс ваклларида 40-35% ни ташкил этади.

Бу маколада асосан аёллардаги циститга купрок эътибор бераман.

Кискача ковук анатомияси ва физиологияси хакида.

Ковук буш, мушакдан тузилган орган булиб, сийдик туплаш ва сийдик чикариш вазифасини бажаради. Унда учта тешик бор: 2 та сийдик найини тешиги ва 1 та сийдик чикарув каналини тешиги. У кичик тосда жойлашган. Унинг хажми 250-500 мл атрофида булади. Девори 3 каватдан иборат:

ички – шиллик,
урта – мушак ва
ташки – адвентиция.

Аёллар сийдик чикарув канали киска ва кенг булади. Узунлиги 3,5-4 см. Ташки канал диаметри 3-9 мм атрофида булади. Аёлларда сийдик найининг орка томонида кин ва тугри ичак жойлашган.

Касаллик сабаби

Касаллик сабаблари жуда куп:

Инфекция (ичак таёкча, стафилококк, клебсиелла, протеус ва б.)
Вирус
Паразит
Химиявий – токсик
Термик
Радиацион
Дори окибатида ва б.

Энг куп касалликни микроблар чакиради ва бу микроблар ичида асосий уринни грамм манфий микроблар ( асосан ичак таёкчаси) эгаллайди. Ичак таёкчаси касалликнинг 70-95% ида кузгатувчи эканлиги аникланган.

Касаллликнинг ривожланиш механизми.

Касаллик ривожланишида жуда куп омиллар керак булади. Шулардан бири касаллик чакирувчи (патоген) микроблар. Лекин микроб булгани билан доим хам касаллик ривожланавермайди. Бунда ковук химоя тизимларини катта роли бор. Ковукнинг узини-узи химоя тизимлари:

Сийдик чикарув канали ичида ёки атрофида Скин безлари мавжуд. Бу безлар ишлаб чикарган суюклик таркибида махаллий химоя омили – иммуноглобулин А булади. Бу модда микробларни ураб олиб, ковук ичига киришини тухтатади ва шиллик каватга ёпишишини камайтиради. Бу без жинсий балогатга етиш даврида тулик ривожланади ва хомиладорликда фаолияти кучаяди.
Ковук шиллик кавати хужайралари (уротелий) узидан яна бир химоя омили мукополисахарид (гликозоаминогликан) ишлаб чикаради. Бу модда хам микробларни ковук деворига ёпишишини тухтатади ва сийдик билан чикиб кетишини таъминлайди. Бу ковукнинг асосий химоя катлами булиб, гликокаликс деб аталади. Бу модда ишлаб чикарилишини аёллик гормонлари эстероген ва прогестерон бошкаради. Дори моддалардан гепарин бу моддани ишлаб чикаришини кучайтиради.
Ковук шиллик каватини фагоцитар активлиги яъни махаллий иммун тизим хужайраларини патоген микробларини улдириши.
Гидродинамик химоя – сийдик юкори тезлик билан микробларни «ювиб» тушиб кетиши.
Тунда сийдикни концентирланиши(куйиклашиши) – буни окибатида сийдик осморярлиги ошиб, микроб ичидаги суюк кисмини суради ва микроб халок булади
Ковук шиллик каватини кучиши – танадаги бошка копловчи тукималар каби ковук ички девор хужайралари (уротелий) хам вакти – вакти билан кучиб тушади ва узида ёпишган микробларни олиб тушиб кетади
Сийдик таркибидаги баъзи антибактериал моддалар – бевосита микробни улдиради.

Юкоридаги химоя омиллари бузилишига олиб келувчи холатларда купрок касаллик ривожланади. Касаллик ривожланишига имконият яратадиган вазиятлар:

Умумий ва махаллий иммунитетни пасайишига олиб келувчи холатлар (аёллар гормонлари билан даволаниш, кандли диабет, гипотериоз каби эндокрин касалликлар, узок вакт антибиотик ичиш, камконлик, узок вакт цитостатиклар(усмага карши дорилар) билан даволаниш, совук котиш ва б.)
Ковукдаги органик узгаришлар ва фаолиятини бузилиши. Буни хисобига ковукдаги сийдик тулик бушамайди ва микроб билан зарарланган сийдик чикиб кетмайди. Окибатида микроб ковук ичидан йуколмай касаллик сурункали шаклга утади.
Ковук ичига инструментар аралашувлар(цистоскопия, ковукни катетеризацияси)
Фаол жинсий хаёт кечириш, жинсий хаёт гигиенасига амал килмаслик

Микробни ковукка кириш йуллари:

Юкорига кутарилувчи йул – микроб оралиг ва орка пешоб сохаларидан сийдик чикарув канал оркали кутарилиши
Пастга тушувчи йул – буйракдан пастга тушиши
Лимфоген – ёнбош органлар оркали

Бевосита атроф тукималардан ковук девори оркали – бу холат операция вактида ковук девори зарарланиши окибатида окма яра сифатида намоён булади.

Энг куп учрайдиган йули бу юкорига кутарилувчи йул хисобланади.

Касаллик белгилари

Уткир цистит одатда бирор кузгатувчи омил таъсиридан сунг (совук котиш, инфекцион касалликдан сунг, жинсий алока, травма ва б.) бирданига бошланади. Беморда куйидаги шикоятлар булиши мумкин:

Тез-тез сийиш
Доимий сийдик кисташ холати
Сийишда кучаниш
Ковук ва оралик сохада димий огрик
Сийиш вактида огрик ва ачишиш
Сийдик охирида кон келиши
Колдик сийдик колиш хисси
Кечкурун тез-тез сийгани чикиш
Сийгани бирданига кистов булиш ва баъзан улгурмай колиш
Баъзан болаларда уткир циститда уткир сийдик тутилиши кузатилиши мумкин

Буни текширишда асосан сийдик тахлили килинилади. Сийдик тахлилида лейкоцитурия (лейкоцитлар сонини куп булиши)аникланади. Керак булса бошка текширув усуллари: сийдикни экиш, цистоскопия, рентген текшируви кабиларни факат мутахасис шифокор тавсия этади. Касалликка жуда куп кайталаниш характерли. Бунга куйидаги омиллар сабаб булади:

Аёл организмини узига хослиги(сийдик чикарув каналини)
Ирсий мойиллик
Грамм манфий микробларни тукимага ёпишиш хусусияти юкорилиги
Жинсий аъзолар касалликлари
Сийдик канали ташки тешиги аномалиялари
Жинсий хаёт тарзи (эрта бошлаш, норегуляр ва куп партнёрга эга булиш)
Жинсий йуллар оркали юкадиган касаллик мавжудлиги(сузак, трихомониаз ва захм каби)
Даволанишни охиригача олиб бормаслик
Кайта айни уша инфекцияни юкиши(ичак таёкча)
Жинсий хаёт ва бошка шахсий гигена коидаларига амал килмаслик
Антибиотикларни назоратсиз, уз холича ва пала-партиш истеъмол килиш
Тасдикланмаган ва ноодатий усуллар билан нотугри даволаниш
Узини-узи даволаш

1.Микробга карши дорилар

2.Яллигланишга карши дорилар

3.Сийдик харакатига органик ва функционал халакит бериб турган бузилишларни даволаш

4.Жинсий ва гигиеник омилларни коррекция килиш

5.Иммунотерапия

6.Сийдик рН ини узгартирувчи терапия

7.Диета ва ичиш режимига амал килиш, фитотерапия, физиотерапия ва б.

Даволашни факат мутахасис шифокор диагноз куйиб, сунг амалга оширади.

Касалликни олдини олиш

Ич котишини олдини олиш
Сийдик йуллари шиллик каватини таъсирловчи овкатлардан пархез килиш (тузланган, турли овкат кушимчалари, консервалар, уткир соуслар, уксус, алкоголли ичимликлар, аччик чой, газланган суюкликлар, калампир ва б.)
Шахсий ва жинсий гигиена коидаларига эркак ва аёлларни бир хил амал килишлари.

Кулланилган адабиётлар

1.Г.Н. Скрябин, В.П. Александров, Д.Г. Кореньков, Т.Н.Назаров – Циститы (учебное пособие) Санкт Петербург 2006

2.Национальное руководство по урологии под ред. Н.А. Лопаткина

3.Теплов С.А, Назарова Л.С, Елисеева И.П. Уретриты, циститы, кольпиты, вульвовагиниты. Крон-Пресс. М., 2000. с 253.

4.Бошка куплаб интернет сайт маълумотлари ва расмлари.

Источник

Бу ёқимсиз хасталикни қандай бартараф этиш борасида акушер-гинеколог Фазилат Тошбаева маълумот беради…

Нега айнан биз?

Цистит кўпроқ аёлларда учрайди. Бунинг сабаби анатомик ўзига хосликда, яъни жинсий аъзоларнинг пешоб чиқариш каналига яқин жойлашганида. У ерда ўрнашадиган касаллик чақирувчи микроорганизмлар пешоб пуфагига жуда осон туша олади.

Аломатлари

• Қориннинг пастки қисми ёки белнинг пастки қисмида бирдан оғриқ туриши;

• Пешоб чиқариш вақтида санчиқ ва ачишиш;

• Тез-тез ва оғриқли пешоб чиқариш;

• Пешоб рангининг хиралиги.

Инфекция пешоб пуфагига турли йўллар билан тушиши мумкин:

• Тос аъзолари (бачадон, қин)дан;

• Пешоб чиқариш каналидан;

• Буйраклардан.

Даволаш

Циститни даволаш узоқ вақт талаб қилади. Биринчидан, пешоб таҳлилидан сўнг микробларга қарши терапия тавсия этилади. Иккинчидан, физиотерапия муолажаларини олиш лозим бўлади. Лазер жуда самарали таъсир кўрсатади. Чунки пешоб пуфаги шиллиқ қаватига ўзини тиклашида ёрдам беради. Учинчидан, кўпинча пешоб пуфагига гиалурон кислотаси киритиш яхши натижа беради. У пешоб пуфаги шиллиқ қавати қоплаб, яллиғланишнинг тарқалишига тўсқинлик қилади ва ҳимоялайди.

Олдини олиш учун 5 тавсия

1. Совуқ жойда ўтириш мумкин эмас. Об-ҳавога мос кийининг.

2. Аччиқ, маринадланган, дудланган, қовурилган маҳсулотлар ва спиртли ичимликларни суиистеъмол қилиш ярамайди.

3. Кўпроқ суюқлик ичинг. Пешоб пуфаги яхши “ишлаши” учун кунига 2 литр сув ичинг.

4. Узоқ вақт ўтирманг. Агар ўтириб ишлашга мажбур бўлсангиз, ҳар 30 дақиқада ўрнингиздан туриб, бироз машқ қилинг.

5. Пешобни узоқ муддат мажбуран тутиб туриш мумкин эмас. Шунингдек, циститнинг олдини олиш учун ич қотишига ҳам йўл қўйманг.

Муҳим!

Циститни албатта шифокор билан бирга даволаш керак. Тўлиқ даволанилмаган цистит буйраклар хасталикларига сабаб бўлади.

Пешоб пуфагини мустаҳкамлаш учун машқлар

1. Полга ўтириб, тиззаларни букинг ва уларни қўлларингиз билан ушлаб, гавдангизни орқага-олдинги тарзида бир ётиб, бир туриб машқ қилинг.

2. Тиззалаб ўтиринг. Қўлларингизни бошингизнинг орқа қисмига қўйиб, аввал оёқларингизга нисбатан ўнг томонга, кейин чап томонга галма-галдан ўтиринг. Елкангизни тўғри тутишга ҳаракат қилинг.

3. Ёнбошлаб ётинг. Қўлларингиз танангизнинг икки четида турсин. Энди тиззаларингизни букиб, кўкрак томонга кўтаринг. Сўнг яна тўғри ётиб, яна машқни такрорланг.

4. Чалқанчасига ётганча қўлларингизни тўғри қўйинг. Энди танангизнинг тос соҳасини кўтаринг ва шу ҳолда бироз туринг. Сўнг учгача санаб, секин аввалги ҳолатингизга қайтинг.

Гиёҳлар ёрдамида даволаймиз!

• 1 ош қошиқдан қайин, арчагул, маккажўхори попугини аралаштиринг. Бу аралашмадан 1 ош қошиқ олиб, 2 стакан қайноқ сув қуйинг ва қопқоғини ёпиб, 2 соат дам беринг. Сўнг сузгичдан ўтказиб, кунига 4 марта овқатланишдан олдин ¼ стакандан ичинг.

• 2 ош қошиқ календула, 1 ош қошиқдан мойчечак ва қизилпойча (зверобой)ни аралаштиринг. Аралашмадан 2 ош қошиқ олиб, 2 стакан қайноқ сув қуйиб, қайнаш даражасига етказинг. Кейин оловдан олиб, илиқ ҳолга келгунча қолдиринг. Кунига 4-5 марта ½ стакандан истеъмол қилинг.

Источник